Όταν η ενοχή κρατά τη σχέση ζωντανή.


Κάποιες ενοχές δεν γεννιούνται από παραπτώματα, αλλά από την ίδια την ανάγκη για απόσταση. Εμφανίζονται όταν αρχίζουμε να αλλάζουμε — και το σύστημα γύρω μας δεν είναι έτοιμο να μας ακολουθήσει. Είναι αυτή η λεπτή, σχεδόν αδιόρατη ενοχή που έρχεται όταν παίρνεις χώρο. Όταν για πρώτη φορά λες “όχι”. Όταν δεν ανταποκρίνεσαι με τον τρόπο που κάποτε θεωρούσαν «δικό σου». Κι όμως, αντί για ελευθερία, νιώθεις σφίξιμο.
Δεν είναι ηθικό βάρος. Είναι συναισθηματική μνήμη. Είναι ο παλιός ρόλος που ξυπνά σαν συναγερμός:
«Δεν είσαι πια όπως ήσουν. Πού πήγε το παιδί που τους φρόντιζε όλους;»

Δεν φταις που νιώθεις ενοχή — Αλλάζεις
Είναι σύνηθες να νιώθεις ενοχή όταν ζητάς χρόνο, σιωπή, αποστάσεις, ελευθερία. Όχι επειδή έκανες κάτι λάθος. Αλλά επειδή αμφισβητείς μια παλιά ισορροπία.
Οι οικογένειες, οι σχέσεις, τα «συστήματα» θέλουν να διατηρούν τη σταθερότητα. Και όταν ένα μέλος μετακινείται, η «αντίσταση» δεν έρχεται πάντα απ’ έξω — έρχεται από μέσα.
Έρχεται σαν εσωτερικευμένη φωνή, που θυμάται ποιος “έπρεπε” να είσαι:η καλή κόρη, ο σιωπηλός γιος, αυτός που φροντίζει όλους εκτός από τον εαυτό του. Αυτός ο ρόλος σου έδωσε θέση και αποδοχή. Όταν τον αφήνεις, νιώθεις ότι κινδυνεύεις να χάσεις και τη σχέση. Κι η ενοχή στέκεται εκεί. Όχι ως τιμωρία, αλλά ως φύλακας. Για να σου θυμίζει τι θα ρισκάρεις αν τολμήσεις να αλλάξεις.
Στη θεραπεία, η ενοχή δεν αντιμετωπίζεται πάντα ως «λάθος πεποίθηση», αλλά ως τρόπος που έμαθες να ανήκεις.
Μερικές φορές, είναι πιο εύκολο να νιώθεις ένοχος παρά μόνος.
Πιο ανεκτό να έχεις βάρος, παρά ρήξη.
Πιο γνώριμο να κρατάς το ρόλο σου, παρά να διακινδυνεύσεις την αλήθεια σου.

Τι κάνουμε με τις ενοχές που δεν μας ανήκουν πια;
Ο στόχος δεν είναι να πάψεις να νιώθεις ενοχή. Ο στόχος είναι να καταλάβεις σε τι χρησιμεύει.
Μερικές σημαντικές ερωτήσεις από τη συστημική θεραπεία:

• Ποια σχέση υπηρετεί αυτή η ενοχή;
• Ποιον παλιό σου ρόλο κρατά ζωντανό;
• Μπορεί η σύνδεση να υπάρξει αλλιώς — χωρίς θυσία;

Η θεραπευτική εργασία δεν προσπαθεί να σου «πάρει» την ενοχή. Σε βοηθά να επιλέξεις:
Θέλεις να συνεχίσεις να τη χρησιμοποιείς ως γέφυρα ή να φτιάξεις καινούρια μέσα από αυθεντικότητα;

Μερικές φορές, η ενοχή είναι απλώς το σημάδι πως πρόκειται για ακόμη μια προσπάθεια
να μείνεις συνδεδεμένος/η — έστω και με κόστος.
Αν το δεις έτσι, η ενοχή δεν είναι εχθρός. Είναι μήνυμα.
Αλλά εσύ αποφασίζεις:
Θα συνεχίσεις να το ακούς — ή ήρθε η ώρα να μιλήσεις εσύ;